Pamiętniki Hadriana

Przeczuwając nadchodzącą śmierć, cesarz rzymski Hadrian (117-138) pisze pamiętniki, zwracając się do 17-letniego młodzieńca o imieniu Marcus – przyszłego Marka Aureliusza. Cesarz powraca myślami do etapów swojego życia, wyznaczanych służbą w legionach przygranicznych, pobytem na cesarskim dworze, wreszcie 20-letnim okresem rządów. Jako władca mało czasu spędzał w Rzymie, objeżdżając nieustannie prowincje mocarstwa. Był człowiekiem czynu, ale także myślicielem rozważającym zagadnienia władzy, wiary, wojny, rozmyślającym nad miłością, chorobą, samobójstwem i śmiercią. Zawsze gotowy do działania, wykazujący się ciekawością świata i żywością umysłu, posiadał wszystkie cechy cenione przez Montaigne’a, uwypuklone przez Yourcenar. Powieść odniosła międzynarodowy sukces i uznana została za arcydzieło gatunku powieści polityczno-historycznej.